Odluka da topovi, koji nisu izgledali nimalo reprezentativno, jer su bili išarani grafitima, budu reparirani, doneta je 2023. godine
Dva topa iz 19. veka, koja su se ranije nalazila ispred zgrade Čaurnice u kompleksu Vojno tehničkog zavoda u Kragujevcu, restaurirana su i postavljena ispred muzeja Stara livnica, nekadašnje Topolivnice.
Odluka da topovi, koji nisu izgledali nimalo reprezentativno, jer su bili išarani grafitima, budu reparirani, doneta je 2023. godine prilikom obeležavanja važnog datuma za fabriku Zastava oružije, 170. godišnjice od izlivanja prvih topova i početka industralizacije Srbije.
– Uz saglasnost Republičkog zavoda za zaštitu spomenika, topove smo stavili tamo gde bi trebalo da budu, ispred današnjeg muzeja Stara livnica, odnosno objekta gde su proizvedeni prvi topovi davne 1853. godine. U dogovoru sa Vojnim muzejom, naši inženjeri su bili na Kalemegdanu i preslikali postolja koja se nalaze ispod tih topova kako bi bila autentična vremenu iz koga potiču – kazao je Saša Milošević, generalni direktor fabrike Zastava oružje.
Podloge za postavljanje topova uradio je tim iskusnih inženjera vodeći računa o tome da se ne naruši ambijentalna celina kompleksa Vojno tehnički zavod. Topovi su teški oko 5 tona, tako da su unutar drvenih obloga urađene metalne konstrukcije koje mogu da nose tu težinu i koje će duže odoleti vremenu.
Fabrika Zastava oružje je ovaj poduhvat realizovala sopstvenim sredstvima i to je doprinos očuvanju prostorne kulturno – istorijske celine Vojno tehnički zavod, za buduće generacije – kazao je Milošević. Postupak restauracije topova iz 19. veka obavljen je u krugu kragujevačke fabrike oružja.
Inače, kada su pre više od godinu dana topovi uklonjeni zbog, kako se ispostavilo, restauracije, usled izostanka pravovremene informacije, došlo je do uznemirenja među Kragujevčanima. Deo javnosti je čak posumnjao da su istorijska oruđa trajno nestala, odnosno da su pretopljena. U međuvremenu je sve razjašnjeno oko topova i oni su ponovo dostupni posetiocima, sada ispred muzeja Stara livnica, što je dvadesetak metara od lokacije na kojoj su se prethodno nalazili.
